Arapçada Özne ( Fail) ve Nesne ( Mef’ulu Bih )

Arapçada Özne ( Fail)

Arapça cümlede özne ( fail), kendinden önce fiil gelen, eylemi  yapana delalet eden merfu isimdir.

Merfu, mansub ve mecrur kavramları ilerleyen derslerde detaylı olarak anlatılacaktır.

اكل علىُ تفاحة  ( ekele Aliyyun tuffaheten/ Ali bir elma yedi). Bu cümlede yeme eyleminin öznesi (faili )Ali’dir.  Ali kelimesi merfu bir isim olduğu için sonu zamme ile bitmiştir.  Bir kelimenin merfu olduğunu gösteren işaretlerden biri de zammedir.

ذهبت سارةُ الى السوق  ( Zehebet Sarete ila es-suk/Sare çarşıya gitti). Bu cümlede fail Sare’dir.

يقود السائقُ السيارة   ( Yekudu es-saiku es-seyyarete/ şöför arabayı sürüyor). Sürme eylemini yapan fail şofördür.

يجرى السحابُ في السماء  ( yecri es-sehabu fi es-semai/bulut gökyüzünden ilerliyor). Burada ilerleme fiilini yapan fail buluttur.

Nesne ( Mef’ulu Bih )

Nesne, cümlede failin ( öznenin ) yaptığı eylemden etkilenen unsurdur, bir başka ifadeyle eylemden etkilenen mansub bir isimdir.

شد الرجل الحبلَ  ( şedde er-reculu el- hable/ adam ipi bağladı).  Burada nesne habl (ip)’tir. Habl kelimesi mansup bir isim olduğu için sonunda fetha gelmiştir .  Nasp ( bir kelimenin mansup olduğunu gösteren işaret) alametlerinden biri de fetha/üstün işaretidir.

طوت المراة الثيابَ    ( tavet el-mer’etu es-siyabe/ kadın elbiseleri katladı).   Bu cümlede es-siyab kelimesi nesnedir( mef’ulu bih )  ve mansuptur.

أكل الثعلب الديكَ  ( ekele es-se’labu ed-dike/ tilki horozu yedi). Bu cümlede nesne ( mef’ulu bih ) ed-dik( horoz)’dur, Se’lab ( tilki) fail (öznedir.)

اشترى الاب خبزًا  ( iştera el-ebu hubzen/ baba ekmek aldı ). Hubz ( ekmek ) kelimesi burada nesne ( mef’ulu bih ) konumundadır.

صاد الضابت حمامةً  ( sada ez-zabitu hamameten/subay bir güvercin avladı). Hamame ( güvercin ) cümlenin nesnesini ( mef’ulu bih ) oluşturan mansup bir isimdir.